روستای بیرواس ( بیدرواز )

حیات وحش روستای بیدرواز ( بیرواس )

روستای بیدرواز به خاطر قرار گرفتن در منطقه­ی کوهستانی و آب وهوای معتدل دارای تنوع جانوری می­باشد. باید اشاره کرد که از قدیم الایام از نظر تعداد، این جانوران بیشتر بوده­اند اما به علت دسترسی انسان به آنها در طول زمان این حیات وحش وضعیت مناسبی ندارد.

در طبیعت این روستا حیواناتی نظیر خرس، گراز ، خرگوش ، بز کوهی، روباه ، گرگ و ... را می­توان مشاهده کرد. بعد از انقلاب اسلامی ایران و در دوران جنگ تحمیلی ، آتش­سوزیها و شکار بی­رویه­ باعث شده است که بعضی از این جانوران در خطر نابودی و انقراض قرار گیرند. جانورانی مثل خرس فقط در ارتفاعات به ندرت دیده می­شود ، ولی بز کوهی ، روباه ، گرگ و ... گاهگاهی در دامنه­ها و کوهپایه­های نسبتا پست­تر دیده می­شوند.

از پرندگان طبیعت روستای بیدرواز ( بیرواس ) نیز می­توان به کبک، دارکوب، گنجشک ، شاهین، جغد ، زاغ سیاه و... اشاره کرد.

 *برگرفته از پایان نامه مردم نگاری روستای بیدرواز ( بیرواس )

پوشش طبیعی و گیاهی روستای بیرواس ( بیدرواز )

این منطقه دارای پوشش گیاهی متنوعی بوده است. حتی در ارتفاعات بالا و سردسیر می­توان گونه­ی متنوعی از انواع گیاهان را یافت. اما جنگلها و رستنیهای منطقه که در گذشته بسیار انبوه بوده­اند در طول زمان به علت قطع درختان و چرای دامها و در برخی مواقع آتش­سوزیها کم­کم از بین رفته یا بسیار کم شده­اند.

در کل می­توان پوشش گیاهی روستای بیدرواز را به  بخشهای زیر تقسیم کرد :

1-درختان: در کوهپایه­ها و دامنه­ی کوههای منطقه درخت بلوط که در زبان محلی به آن « نه ره » می­گویند اصلی­ترین درخت محسوب می­شود و دارای بیشترین پراکندگی است. سایر درختان عبارت­اند از: گلابی وحشی، پسته وحشی(بنه که در اصطلاح محلی به آن « وه نی » می­گویند)، « که که وی»، بوته­های گون و ... .

در مناطق مطلوب برای باغداری انواع درختان مثمر ازجمله گردو، انار، انجیر، توت سفید، گلابی و انواع مختلف انگور یافت می­شود.

2- گیاهان: منطقه اورامانات از نقاط سرسبز و دیدنی ایران است،گیاهان و گلهای بسیار زیبایی سراسر منطقه را بسان فرش هزاررنگی پوشانیده اند. این منطقه از لحاظ تنوع و فراوانی گلها و گیاهان به جرئت می­توان گفت که از نقاط منحصربه فرد ایران است. این گیاهان به گونه­های علفی، خوراکی، عطری، طبی و... قابل تقسیم است.از گیاهان علوفه­ای می­توان به «لو»، « سیاو لو» ، « که ما»، « دره ی توسیه» ،« تالین دوس»، « میژ وه ردی»، «تالگ» و... می­باشد. از گیاهان خوراکی می­توان به کنگر، انواع قارچهای خوراکی یا« هه لچی»، ریحان ، شوید، تره، پیاز و ... اشاره کرد. البته بجز کنگر و قارچها سایر گیاهان به وسیله­ی اهالی کاشته میشوند. از گیاهان خودرو که مصرف خوراکی دارند می­توان به« سوره بنه»، « قازیاخه ، « خوژی، « شنگ»، « هاله کوک»، « به گله» و ... اشاره داشت.

از گیاهان طبی می­توان به موارد زیر اشاره کرد:گل ختمی که به آن« هه ر مه لی» میگویند،« په لپینه»،بابونه یا « گوراله حاجیانی»، گل بنفشه، شیرسن بیان، گل گاوزبان و ... .

گیاهان معطر و خوش بویی که در منطقه اورامانات و خود روستای بیدرواز به فراوانی می­رویند عبارت­اند از: « به رزه لنگ»، « سورهه راله»،« چنور»، « بوژانه»و « وه ر که مه ر». از این گیاهان بیشتر برای خوش بو کردن صندوقچه­ی لباس ، خانه و... استفاده می­کردند.

*برگرفته از پایان نامه مردم نگاری روستای بیدرواز ( بیرواس )

آب وهوا

روستای بیدرواز ( بیرواس ) و منطقه­ی اورامانات در ناحیه­ی معتدل کوهستانی واقع شده­اند و همین باعث شده است که دارای زمستانهای نسبتا سرد و پربرف باشند. روستای بیدرواز ( بیرواس ) دارای آب و هوای معتدل و باغهای سرسبز و چشمه­های جاری در چهار فصل می­باشد . بیشتر بارشهای جوی منطقه ناشی از ورود توده هوای مرطوب مدیترانه­ای بوده و ورود جریان هوای اقیانوس اطلس شمالی نیز با بارش باران در منطقه همراه می­باشد.

موقعیت طبیعی منطقه تاثیرات مشخصی بر بارندگی آن دارد. متوسط میزان بارندگی در روستای بیدرواز 820 میلی متر می­باشد. حداکثر رژیم دمایی در مرداد و حداقل آن در دی ماه می­باشد . متوسط درجه حرارت سالیانه­ی ناحیه با توجه به ویژگیهای جغرافیایی محل به ویژه ارتفاع متفاوت بوده و حدود 16 درجه­ی سانتیگراد را نشان می­دهد.

*برگرفته از پایان نامه مردم نگاری روستای بیدرواز ( بیرواس )

 جهت استحضار بازدیدکنندگان محترم لازم به یادآوری است که مطلب ذیل برگرفته از پایان نامه " مردم نگاری روستای بیدرواز " می باشد و عزیزانی که به هر نحو از این مطلب استفاده می نمایند ذکر منبع و مأخذ علمی آن را حتماً مد نظر داشته باشند ، در غیر این صورت استفاده از آن جایز نمی باشد. پایان نامه مذکور در بهار 1391 تنظیم و در کتابخانه دانشگاه پیام نور پاوه موجود می باشد.

چشمه های آب روستای بیرواس ( بیدرواز )

چشمه های روستای بیرواس ( بیدرواز ) نقش مهمی در تامین آب شرب اهالی روستا دارند و بسیاری از آنها جهت آبیاری باغهای اطراف روستا مورد استفاده قرار می­گیرند. چشمه­ی بزرگ و اصلی روستا با نام محلی " چه مه " آب شرب روستا را تامین می­کند و همچنین قسمت زیادی از باغهای روستا از طریق آب این چشمه آبیاری می­شوند. در حال حاضر آب شرب روستا از این چشمه به منبع آب انتقال داده شده و روستا دارای آب لوله­کشی می­باشد و قسمتی از آن را هم به وسیله­ی جوی های سیمانی به باغهای اطراف روستا انتقال یافته است .

چشمه دیگری که از قدیم الایام اهالی روستا از آب آن برای شرب اهالی استفاده می­کردند می­توان « هانه باکی »، را نام برد که به وسیله­ی آن قسمتی از باغهای روستا که در شمال غرب روستا قرار دارند آبیاری می­شوند. از دیگر چشمه هایی که از آب آن برای شرب و کارهای خانگی استفاده می گردید می توان به چشمه « ته ک لان» اشاره کرد که در قسمت پایینی روستا قرار دارد.

از دیگر آبهایی که در نواحی پیرامون روستا و بعضاً در ارتفاعات بالاتر در دل کوهها قرار دارند و از آنها برای آبیاری باغهایی پایین دست استفاده می شود می­توان به موارد ذیل اشاره کرد: « سه رو حه وزی »،« هانه و ده ره ی»،« تلی »،« راگا گه له»، « هانه و مینی»،« سور ئاوا »،« قوجی لانا »،« مه ری»،« هانه جیبریل»،« هه وارو له یلی»،« گولا»،« هانه تازه »،« هانه و چنارا » ،« مله پسک »،« قه ما »،« هانه و تی» و... .   

ضمن تشکر از دوست عزیزی که عکس های بسیاری از روستای بیرواس ( بیدرواز ) و مناطق اطراف در اختیار مدیر وبلاگ قرارداده اند . از تمامی بزرگوارانی که اطلاعات مختلفی درباره روستا در اختیار دارند تقاضای همکاری و همراهی می نماییم ، باشد که موجبات شناساندن روستا خویش و پربارنمودن وبلاگ فراهم گردد.