روستای بیرواس ( بیدرواز )

 سکونتگاههای روستایی منطقه:

انسانها از ابتدا به طور تصادفی و اتفاقی، محل اسکان خود را اختیار ننموده­اند، بلکه عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی، طبیعی و ... در این زمینه نقش داشته­اند، یعنی انسان و محیط بصورت متقابل بر روی هم تأثیر داشته­اند. در این منطقه از کشور مانند سایر مناطق ایران، عنصر آب عامل اصلی شکل گیری روستاها بوده است و در کنار آن در برخی مواقع عوامل اجتماعی، ارتباطی، امنیتی و ... نیز نقش داشته­اند. «مکان گزینی سکونت­گاه­های هورامان[1]متاثر از شرایط طبیعی و بخصوص توپوگرافی این ناحیه است. مردم هزاران سال پیش[2مراکز سکونت­گاه­های خود را با توجه به اهمیت موقع و ویژگیهای طبیعی بر روی دامنه­های پر شیب جنوبی که ضخامت خاک به علت فرسایش کم و غالباً کارایی چندانی برای کشت و زرع نداشته، احداث نموده­اند. و آن نیز بدان علت بوده که دامنه­های جنوبی در زمستان سرد، گرما و انرژی بیشتری را از خورشید جذب کرده که علاوه بر گرم شدن منازل، سبب صرفه جویی در مصرف انرژی می­شده است. و برف کوچه­ها و معابر سریعتر ذوب شده که این خود سبب سهولت و تسریع رفت و آمد مردم در فصل زمستان را فراهم می­کرده است». (مرادی، 1385: 147-148)

معماری سکونت­گاه­ها در این منطقه متأثر از شرایط طبیعی(وضع ناهمواریها، آب وهوا و ...)، شرایط اقتصادی(کمبود زمینهای زراعی و در نتیجه کمی درآمد)، شرایط اجتماعی(داشتن تاریخ و پیشینه مشترک، مناسبات خویشاوندی و ...)و...می­باشد. از نظر شکل، بیشتر روستاها بصورت متمرکز می­باشند، که اغلب مساکن بر محور منابع آب بنا گردیده­اند، و مصالح ساختمانی بکار رفته در آنها نیز با توجه به شرایط منطقه بیشتر مصالحی مانند سنگ، خاک و گل، تنه درختان و ... بوده است«از نظر کالبدی، مساکن روستائی اغلب بصورت پله­کانی در امتداد خط شیب بر روی همدیگر واقع شده و وجود کوچه­های پر پیچ و خم و باریک، بعنوان عامل ارتباطی بین مساکن روستا و سایر فضاها، نقش مهمی را ایفا می­کند. در بعضی نقاط شیب تند دامنه سبب شده تا اکثر روستائیان خانه­های خویش را بصورت دو طبقه احداث کنند، که معمولاً طبقه اول(هم کف)بعنوان، انبار، کاهدان، محل نگهداری دام و ... و طبقه دوم برای سکونت افراد خانواده مورد استفاده قرار می­گرفته[است]». (مرادی، 1376: 108-109). در اینجا لازم به یادآوری است که در یک یا دو دهه اخیر نیز با اندک دقتی در این منطقه و تغییر و تحولات بوجود آمده در زمینه­های مختلف، با مواردی مانند ایجاد روستاهایی که در امتداد جاده و راههای ارتباطی ایجاد و گسترش یافته­اند، استفاده از مصالح جدید مانند آجر، سیمان، گچ و ...، و همچنین تغییر نقشه­های منازل مسکونی مواجه می­شویم.

قبل از هر چیز از دوستانی که بعضاً با واسطه سایر عزیزان عکس ها را برای درج در وبلاگ ارسال نموده اند ، تشکر می نمایم .

ئه م روژی سالی تازه یه نه وروزه هاته وا

جیژنیکی کونی کورده به خوشی و به هاته وا

وا روژهه لات له به نده نی به رزی ولاته وا

ره نگی گولاله و گه زیزه شه به ق شه وق ئه داته وه

روند جابجایی و ادغام روستاها و پیامدهای آن(مورد: شهرستان پاوه): 

 این تحقیق در سال 1376 برای دریافت درجه کارشناسی ارشد جغرافیای انسانی دانشکده علوم – زمین، دانشگاه شهید بهشتی توسط جناب آقای صباح مرادی انجام شده است و به تحقیق و بررسی طرح جابجایی و ادغام روستاها در شهرستان پاوه که علت اصلی آن جنگ تحمیلی و پیامدهای آن بوده، می­پردازد. در این تحقیق در کنار سایر روستاهای شهرستان ، در مورد وضعیت روستاهای هانی گرمله ، کیمنه و بیدرواز ( بیرواس ) و روند جابجایی و سکونت آنها در سطح شهرستان پاوه و شهرستانهای مجاور ، بررسیهایی بعمل آمده و مطالعه آن جهت علاقمندان خالی از لطف نمی باشد. در این مجال ضمن کسب اجازه از محقق محترم ، سعی شده خلاصه ای از آن جهت اطلاع بازدیدکنندگان محترم ارائه گردد.

«هدف کلی این تحقیق، ارائه سیمایی کلی و در عین حال واقعی از جابجایی و پیامدهای روستاها در منطقه مورد مطالعه[شهرستان پاوه]می­باشد». (مرادی، 1376: 8)بنابراین بررسی پیامدهای مختلف طرح­های ادغام و جابجایی مسأله محوری این تحقیق بوده و بر این اساس 3 فرضیه اساسی پیرامون مد نظر قرار دادن مسأله اشتغال و شیوه معیشت، تمایل و مشارکت مردم و الگوی ساخت مسکن در ادغام روستاها، مطرح شده است.

در این تحقیق از روشهای اسنادی و میدانی با استفاده از تکنیک پرسشنامه(با سوالات باز و بسته)و مصاحبه برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل 43 روستای تخریب شده در جریان جنگ تحمیلی بوده و از روش نمونه گیری اتفاقی سیستماتیک برای جمع­آوری داده­ها استفاده شده است .

نگارنده بعد از ذکر برخی از پیامدهای مثبت(ارائه خدمات و امکانات مختلف به روستائیان و ...)و پیامدهای منفی(کم رنگ شدن آداب و رسوم و معاشرت بین روستائیان و ...)طرح­های ادغام و جابجایی روستاها، به ارزیابی نظرات روستائیان در مورد پیامدهای مثبت و منفی طرح­های ادغام و تجمیع انجام شده در سطح شهرستان پاوه پرداخته است. یافته­های تحقیق حاضر حاکی از این بوده است که«بطور مشترک روستائیان ساکن در نقاط جدید بیش از 55 درصد از وضع کنونی روستاها ناخشنود و نزدیک 70 درصد قصد ماندن در محل جدید را برای همیشه ندارند. و در مقابل این سوال که آیا تمایلی نسبت به بازگشت به روستاهای قبلی دارند، بیش از 92 درصد روستائیان بطور مشترک پاسخ مثبت داده­اند». (مرادی، 1376: 15)به این ترتیب نگارنده جواب مثبت قریب به اتفاق روستاییان به سوال اخیر را دلیل بر عدم موفقیت ادغام و جابجایی روستاها دانسته است. در پایان کار نیز نگارنده با اشاره به مسائل اشتغال، الگوی ساخت مساکن جدید و عدم انجام مطالعات بنیادی در زمینه ادغام و تجمیع روستاها نه تنها منطبق نبودن این طرح­ها  را بر الگوی زندگی روستاییان مطرح ساخته، بلکه به طور مستقیم نیز به عدم موفقیت این طرح­ها اشاره نموده است. «روستاییانی را که سالهای متمادی و طولانی، در روستاهای خویش زندگی کرده، و با ویژگیهای طبیعی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن چنان سازگاری یافته، که آنرا جزئی از وجود و هویت خویش دانسته، به یکباره عامل جنگ سبب دل کندن از روستا و هر آنچه در اوست می­شود. و پس از آوارگی و گذشت چند سال، سر انجام در نقاط جدیدی اسکان می­یابند»(مرادی، 1376: 200)و مطمئناً در چنین وضعیتی و اسکان انجام شده بعد از آن با پیامدهای فراوان منفی و مثبت همراه است.

در نهایت نگارنده  مهمترین پیامدهای حاصل از جابجا شدن و ادغام روستاها را به شرح زیر بیان داشته­است:

«الف – تغییر در اشتغال و درآمد روستاییان: از دست دادن شغل قبلی، عدم بهبود وضع درآمد(کاهش یافتن در آمد)

ب – تغییر در سکونتگاهها و مسکن روستاییان:1- مثبت: استفاده از مصالح محکم و با دوام، برخورداری مساکن از خدمات رفاهی و سرویس بهداشتی 2- منفی: زیربنای کم، عدم امکان ذخیره علوفه و نگهداری دام، عدم فاضلاب بهداشتی، عدم آسفالت کوچه­ها و معابر و ...

ج – تغییر در اوضاع اجتماعی – فرهنگی روستاییان: وقوع تغییرات در مناسبات اجتماعی و فرهنگ، سست شدن ارتباط و پیوند بین روستاییان، محدودیت فضا، ارتقاء و رشد فرهنگی، آموزشی و ...، کاهش منازعات روستاییان، از بین رفتن آداب و رسوم، بروز درگیریها، ازدیاد مزاحمتها و درگیریها.

د – برخورداری روستاییان از امکانات و خدمات رفاهی و ...: خدمات رفاهی، امکانات آموزشی، امکانات فرهنگی، امکانات ارتباطی و اجتماعی»(مرادی، 1376: 200 – 218)

مردای، صباح(1376)، روند جابجایی و ادغام روستاها و پیامدهای آن(مورد: شهرستان پاوه)، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی 

 به لطف خدا و همکاری دوستان عزیز مدتی است که وبلاگ روستای بیدرواز ( بیرواس ) راه اندازی شده و کم کم جای خود را در بین اهالی محترم روستا و دوستان باز نموده است ، و بر این اساس جهت غنی ساختن محتویات این وبلاگ از کلیه عزیزان تقا ضای همکاری داریم .

این وبلاگ تنها در پی فراهم آوردن بستر لازم برای اطلاع رسانی الکترونیکی درباره روستای بیدرواز ( بیرواس ) است و متعلق به همه مردم و دوست داران روستا می باشد. خواهشمندیم وبلاگ را وبلاگ خودتان بدانید، وبلاگ متعلق به شخص خاصی نیست.

 امید است که کلیه دوستان هر نفر به نوبه خود در رشد و ارتقای آن تلاش نمایند ، از آنجا که بدون همکاری همه شما عزیزان امکان اطلاع رسانی جامع و کامل در مورد روستا وجود ندارد ، لذا از همه بزرگوارن تقاضای همکاری می کنیم.

ئه‌ی وه‌ته‌ن ئه‌ی رۆح وگیان وسه‌روه‌ت وسامانی من
ئه‌ی وه‌ته‌ن ئه‌ی جێی ئومێدی جه‌رگی هه‌ڵقرچاوی من

ئه‌ی وه‌ته‌ن ئه‌ی خاک وخۆڵت سوورمه‌یی چاوانی من
ئه‌ی وه‌ته‌ن ئه‌ی دڕک وداڵت جه‌ننه‌ت و ریزوانی من

ئه‌ی وه‌ته‌ن ئه‌ی مه‌هدی ژین وروتبه‌هوئێقباڵی من

ئه‌ی وه‌ته‌ن روخساری جوانت فه‌سڵی پاییزان، به‌هار

خه‌مڕه‌وێنی ده‌ردی دڵمه‌ ده‌شت و شیو ولانزار

لووتکه‌یی کوێستانه‌کانت نه‌قشی ده‌ستی کردگار

ده‌شت وسه‌حرات جه‌ننه‌ت و، وشکه‌شیوت لاله‌زار

ئه‌ی وه‌ته‌ن تۆی تاج وته‌ختی به‌ختی سه‌رگه‌ردانی من

ئه‌ی وه‌ته‌ن خاک و وڵاتت گه‌وهه‌ره‌ یا زێڕوسیم
ئه‌ی وه‌ته‌ن سۆزی شه‌ماڵت دێ به‌چه‌شنی بای نه‌سیم

ئه‌ی وه‌ته‌ن من بۆچ له‌خاک وئاوی جوانت بێبه‌ریم؟
ئه‌ی وه‌ته‌ن گه‌ربۆت نه‌کۆشم شێت وئه‌بله‌وسه‌رسه‌ریم

ئه‌ی وه‌ته‌ن ناوت حه‌کیمی ده‌ردی بێ ده‌رمانی من

ئه‌ی وه‌ته‌ن هه‌رکات ئه‌بینم باغ وگوڵزارت به‌چاو
ئه‌ی وه‌ته‌ن بۆنامرادیت دێ له‌چاوم خوێن وئاو

ئه‌ی وه‌ته‌ن تۆی جێی ئومێدی کیژوپیروگه‌نج ولاو
ئه‌ی وه‌ته‌ن گوڵزاروباغت وشکه‌ ئه‌یبینم به‌چاو

ئه‌ی وه‌ته‌ن یاخوا له‌رێتا چێته‌ خاک ئه‌ندامی من

ئه‌ی وه‌ته‌ن قوربانی ناو وشۆره‌تی لاوانی تۆم
ئه‌ی وه‌ته‌ن قوربانی شیو ودۆڵی کوردستانی تۆم

ئه‌ی وه‌ته‌ن قوربانی ده‌ست وپه‌نجه‌که‌ی کوڕانی تۆم
ئه‌ی وه‌ته‌ن گه‌رلێم نه‌ڕه‌نجێی رۆڵه‌که‌ی جارانی تۆم